“Glas draagt steeds meer bij aan het opwekken van de duurzame energie in gebouwen.”

“Glas draagt steeds meer bij aan het opwekken van de duurzame energie in gebouwen.”

De meeste ontwikkelingen op gebied van glas vinden tegenwoordig plaats op drie terreinen, stelt Ruud Geerlings van Scheuten Glas: energiebesparing en duurzame opwekking, dynamische gevels en esthetisch glas. Maar voor echte glasinnovaties moet je bij architecten, adviesbureaus en universiteiten zijn, stelt Rob Nijsse van ABT en TU Delft. Die innovaties zetten soms glastrends in gang of schoppen het tot vernieuwend confectieproduct. Gaat dat ook gebeuren met de bakstenen uit glas aan de pui van de Chanel-winkel in Amsterdam? 

Hans Fuchs

Architecten, adviesbureaus en universiteiten als drijvende kracht achter belangrijke glasinnovatie; Rob Nijsse, verbonden aan de TU Delft en aan ABT, weet waarover hij spreekt. Nijsse heeft een lange staat van dienst als het gaat om glasinnovaties. Hij is onder andere de man die meewerkte aan het Casa da Música in Porto van OMA met zijn grote gebogen glaspartijen – inmiddels een echte architectuurtrend. Nijsse werkte recentelijk aan de gevel met glazen bakstenen voor de Chanel-winkel in de Amsterdamse PC Hooftstraat, momenteel in uitvoering. Volgens Nijsse is ook dat project een voorbeeld van een glasinnovatie die ontstaat uit het 'gekke idee' van een architect en een voorbeeld van een maatwerkoplossing met potentie om door te groeien tot confectieproduct: “Dat gebeurt niet vaak, maar het komt voor. Nu zijn die glazen bakstenen nog duur, maar ik verwacht op grond van de huidige interesse voor het product, dat het vaker toegepast zal worden. Dan kan ook de prijs van het product omlaag.” Daarmee raakt Nijsse meteen aan het punt dat volgens hem echte glasinnovaties typeert: “Innoveren betekent het nemen van risico en is een bron van faalkosten. In de glasbranche als geheel is echt innoveren slechts een 'deelprobleem'; men wil vooral zoveel mogelijk verkopen. Innoveren zoals ik het opvat, is een separate, kostbare discipline. Het risco maakt innoveren kostbaar. In feite wordt je gestraft als je iets nieuws ontwikkelt, want jij moet aantonen dat je innovatie voldoet aan alle eisen.”

Lamineren en spuiten

Ruud Geerlings, Director Business Development van Scheuten Glas nuanceert de visie van Nijsse: “Het maken van innovaties is tegenwoordig altijd een samenspel in de keten, waarin ook de componentenindustrie een plek heeft, naast architect, constructeur, adviseur of universiteit.” Ook technische ontwerpbureaus en gespecialiseerde onderaannemers spelen een rol in deze keten. Volgens Geerlings vinden binnen de glasbranche wel degelijk allerhande glasinnovaties plaats. En dan vooral op het gebied van energiebesparing en duurzame opwekking, dynamische gevels en esthetisch glas: “We gaan rap toe naar gebouwen die netto geen energie meer verbruiken uit externe bronnen. Dat bereiken we door isolatie; we halen steeds betere waardes met ons glas. Daarnaast draagt het glas steeds meer bij aan het opwekken van de duurzame energie in deze gebouwen.”

Scheuten Glas levert zelf al enkele jaren BIPV glas-glasmodules onder de naam  Optisol. Volgens Geerlings ontwikkelt deze markt zich voortdurend: er komen almaar nieuwe producten en ook de esthetiek van die producten verbetert. En Geerlings ziet nieuwe soorten PV-cellen opduiken: “Men kan PV-materiaal tegenwoordig lamineren en Scheuten heeft recent een aantal demo-projecten gedaan met glas-glas modules op basis van organische PV-cellen, via de Duitse dochteronderneming Bischoff Glastechnik.”  Scheuten Glas is niet het enige bedrijf dat experimenteert met organische fotovoltaïsche zonnepanelen (OPV). Het Amerikaanse SolarWindow claimt over twee jaar een marktrijp product paraat te hebben dat bestaat uit een zeer dunne laag vloeibare en transparante OPV coating. Deze coating maakt van een raam een PV paneel.

Digitaal drukken

Ook de dynamische en beelddragende gevels ontwikkelen zich. Voor glas met LED, dat gevels tot beeldschermen maakt, is de basistechnologie inmiddels ongeveer twee jaar oud. Maar één probleem hield een grote doorbraak tot nu toe tegen: hoe verwissel je een kapotte LED-strip die geïntegreerd is in een raam? Scheuten Glas ontwikkelde een gepatenteerde oplossing: Mediaglass. Geerlings: “Dankzij sleuven voor de LED-strips die we voor het lamineren in het glas slijpen, kunnen LED-strips nu worden vervangen zoals je een lamp vervangt.” Volgens Geerlings is het de opmaat van een doorbraak. Bij het esthetisch glas vond ook een doorbraak plaats: het digitaal bedrukken van glas. Digitaal bedrukken van glas biedt nog meer designvrijheid dan zeefdrukken, en wordt gretig opgepakt door architecten. Geerlings: “Dit gaat een hoge vlucht nemen.”

Glazen vinnen

Volop glasinnovatie in de nieuwe entree van het Van Gogh, een ontwerp van Hans van Heeswijk in samenwerking met glasinnovator Octatube. De nieuwbouw heeft dertig glazen vinnen die het dak dragen en nog eens twintig glazen vinnen in de gevel. Joeri Bijster van Octatube: “De entree is in feite een gekromd, liggend schaaldak. Architect Hans van Heeswijk daagde ons uit om de entree zo transparant mogelijk te maken.” 

Glazen vinnen zijn niet nieuw, maar de laatste jaren staan de productiefaciliteiten steeds langere vinnen toe. Joeri Bijster: “De langste vin in de Van Gogh-entree is twaalf meter; de langste glazen ligger in Nederland. Productietechnisch haalbaar zijn tegenwoordig glaspanelen tot achttien meter, maar dan is het transport vaak een beperking.” De vinnen in de entree van het Van Gogh hebben vanwege de elliptische gebouwvorm allemaal verschillende lengtes. Octatube constructeur Chris Noteboom: “De glazen vinnen dragen het glas, stabiliseren het dak en leveren samen met de dakruiten stijfheid. Bijzonder is dat de dakvinnen ook de stalen buis in de entree steunen.” De gevel heeft koudgebogen isolatiepanelen. Omdat de radius in de panelen overal verschilt, is hier gekozen voor koudgebogen glas, dat tegen glazen vinnen is geklemd. Een 1,3 meter brede strook koud getordeerd glas zorgt aan de rand van het gewelfde dakvlak voor een fraaie aansluiting op de gekromde gevel. 

Hier uw advertentie?
Bel +31 (0)73 503 35 44.