Houtrotherstel

Houtrotherstel

Houtrotherstelsystemen: tussen traditioneel vakmanschap en nieuwe technologie.
 

Praktisch en betaalbaar

Verreweg de meeste te renoveren woningen hebben houten kozijnen waarvan hooguit delen zijn aangetast. De kozijnen allemaal vervangen is kapitaalvernietiging en veel te duur. Houtrotherstelsystemen bieden uitkomst. Maar welke is het meest geschikt? En hoe duurzaam zijn de systemen? Een reparatievakman geeft praktische antwoorden en leveranciers presenteren hun systemen.

Het repareren van rotte en beschadigde houten delen in kozijnen en gevels, dat is de belangrijkste business van Karel van Eeks. De herstelploegen – twintig vakmensen in totaal – van zijn Groningse bedrijf Houtrotsanering Nederland reizen naar renovatielocaties in het gebied boven de lijn Amsterdam-Arnhem. Glaszetten en plaatsen van de draaiende delen rekent de ondernemer ook tot de expertise van het bedrijf, zolang het maar beperkt blijft tot de gevel. Dat herstelwerk doen ze met name in opdracht van de grotere schildersbedrijven, denk aan bedrijven met 30 tot 400 medewerkers. De kleine schildersbedrijven voeren de houtrotherstelwerkzaamheden doorgaans zelf uit.

Garantiebeperking
Van Eeks heeft ervaring met vrijwel alle bekende houtrotherstelsystemen en dan ben je gemachtigd er iets over te zeggen. Hij vindt dat de traditionele systemen niet enorm van elkaar verschillen. “En dan heb ik het over herstelsystemen met epoxievulmiddelen. Bij de een moet je de dorpel schuin afzagen en bij de ander recht. De een vindt dat je minimaal 7 millimeter epoxy-voeg moet aanhouden tussen een nieuw aangebracht stijldeel en het oude hout; voor de ander is dat weer minder relevant. Mij bekruipt wel eens het gevoel dat de leveranciers vooral bezig zijn met garantiebeperking. Sommigen hebben rond hun producten een organisatie opgetuigd compleet met opleidingen, licentiehouders en controleurs. Als je niet strikt volgens hun richtlijnen hebt gewerkt, dan kun je geen aanspraak maken op de garantie als er scheuren ontstaan. Dat maakt overigens niet zoveel uit, want als het erop aankomt, dan draaien wij of het schildersbedrijf op voor eventuele reparatiewerkzaamheden.”
Omdat het risico toch altijd bij de uitvoerende partijen ligt, gaan schildersbedrijven ertoe over de keuze van het systeem zelf te bepalen of over te laten aan het houtherstelbedrijf, ongeacht wat het bestek voorschrijft. Ze kiezen dan voor het product waar ze de beste ervaringen mee hebben.

Scheurvorming
De vakmensen van het Groningse bedrijf werken niet zelden het hele houtrotherstelseizoen (maart tot december) bij één schildersbedrijf. “Dan ontstaat er vanzelf een soort partnerschap. De teams van de bedrijven raken op elkaar ingespeeld. Duizenden reparaties voeren ze uit en het kan haast niet anders dat er reparaties bij zitten waarvoor we na oplevering moeten terugkomen doordat er scheurtjes zijn ontstaan. Ga maar na, van maart tot december, dan gaan de weersomstandigheden van nat en koud naar nat en warm, van droog en warm naar nat en koud of naar droog en koud. Elk weertype beïnvloedt ons werk anders. Zolang er een goede laag verf op het hout zit, is het vochtpercentage in het hout stabiel, zo rond de 9 procent. Onze mensen frezen het slechte hout weg en verwijderen de verflaag tot op het kale hout. Voordat we er een stuk hout inlijmen of het weggefreesde deel dichtzetten met epoxy, heeft het weer vrij spel. Het is helemaal niet uitzonderlijk dat het vochtpercentage in het hout tot enkele weken na de reparatie bij 16 procent ligt. Dan krijg je spanningen in het hout, waardoor scheuren kunnen ontstaan. Hetzelfde kan gebeuren als er zomerse temperaturen heersen. De epoxy wordt dan zo warm dat het spul nog nawerkt en openbarst. Doorgaans zie je de scheurenvorming in de epoxy, want het spul hecht enorm goed aan het hout. De scheurtjes zijn dan weg te werken met wat plamuur of epoxy. Als de scheur is ontstaan op de overgang tussen hout en vulsel, dan moet je opnieuw beginnen: wegfrezen en opvullen. Daarna moet de schilder er weer bij komen.”

Geavanceerde systemen
Van Eeks kan goed begrijpen dat de wereld van het houtrotherstelsystemen in beweging is. Er gaat heel veel geld om in de renovatie en het herstel van kozijnen. De nieuwe systemen volgen elkaar in rap tempo op. De praktijk leert hem echter dat ze zelden standhouden. Het ambacht van houtrothersteller noemt hij tamelijk basic. “Weghalen van aangetaste delen en opvullen met stukken hout en epoxy – daar komt het in wezen op neer. Maar je kunt het natuurlijk zo ingewikkeld maken als je wilt. Het kozijn volstoppen met sensoren bijvoorbeeld om online alle parameters te monitoren en te registreren, waardoor je meer grip hoopt te krijgen op de onderhoudsbehoefte. Er zijn woningeigenaren die liever niet afhankelijk zijn van een schildersbedrijf met een langjarig onderhoudscontract. Die gaan liever shoppen en dan is het raadzaam dat je data verzamelt over het vastgoed, waardoor je precies weet hoe de vlag erbij hangt. Maar alles wat je meer doet dan het basic-werk, kost geld.
Er zal zeker een markt zijn voor die geavanceerde herstelsystemen, maar die gaan de bulk niet uitmaken. Je kunt ook zeggen: we gaan alle houten kozijnen vervangen door kunststofkozijnen, want dan hoef je niet meer te schilderen en je hebt ook geen last van houtrot. Een particuliere huiseigenaar kan dat overwegen omdat hij nog 30 jaar in hetzelfde huis hoopt te wonen. Maar een woningcorporatie met een bezit van 16.000 woningen, waarvan er 12.000 houten kozijnen in de gevel hebben, zal dat niet zo snel doen. Want dat is bij wijze van spreken een keuze tussen een uitgave van acht miljoen voor vervanging of 800.000 voor houtrotherstel en een schilderbeurt waardoor het houten kozijn zeker weer 25 jaar meekan. Bovendien is hout flexibel. De ruimte in de sponning is gemakkelijk aan te passen als je bijvoorbeeld dubbel- of tripleglas moet plaatsen.”

Duurzaam?
Van Eeks ziet zijn inspanningen als duurzaam in de betekenis van levensduurverlengend. In milieutechnisch opzicht is de oplossing met epoxy minder duurzaam. “Zo’n fijn goedje is het niet. Wie liever geen allergie wil oplopen, doet er verstandig aan het materiaal conform de richtlijnen te verwerken. Puntje van aandacht is het schuurwerk. Een goede vakman kan door het vulmateriaal strak in te brengen het schuren tot een minimum beperken. Maar je ontkomt er niet aan. Wij schuren het oppervlak met een soort haakse slijper waarop een schuurvel is aangebracht. Door de roterende beweging wordt het stof met grote kracht weggeslingerd. Afzuigen van het stof kan eigenlijk niet. Onze mensen dragen stofmaskers, maar het stof komt onvermijdelijk in het milieu; ook al zijn het maar kleine hoeveelheden. Als het schuurwerk ooit moet voldoen aan de strenge regels die aan de verwerking van kwartshoudende materialen worden gesteld, dan is het over en uit met ons werk.”
Van Eeks ziet wel alternatieven voor epoxy, maar die vallen allemaal wat duurder uit. Bijvoorbeeld de tweecomponenten sneldrogende houtreparatiepasta op basis van urethaan-acrylaat. Maar dat moet dikker opgebracht worden waardoor je meer moet schuren. Dat kost tijd en dus geld. “Voorlopig is epoxy niet weg te denken uit het houtrotherstel.”

ATS-Software: overzichtelijk gevelinstrument

ATS-Software bestaat alweer 25 jaar en viert dat met een nieuwe softwaremodule, de ATS-Gevelinspectie. Woningcorporaties, vastgoedbedrijven, maar ook aannemers, schildersbedrijven en houtrot-inspecteurs besparen veel tijd met dit nieuwste product. De gebruiker kan nu snel gevelaanzichten ontwerpen compleet met in dezelfde software getekende kozijnen. Een andere toepassing: eenvoudig gevel- en kozijngebreken vastleggen en calculaties maken. Na vastlegging zijn op eenvoudige wijze de herstelkosten tot op adresniveau te bepalen. Het systeem biedt verder onder meer de mogelijkheid om de kozijnen naar typologie te groeperen. De resultaten zijn ten slotte in overzichtelijke rapporten te presenteren. 

Meer info: www.ats-software.nl, tel. 010 519 01 90

DTS Reflex: ongevoelig voor vocht

DTS Reflex is een systeem waarbij de slechte en kwetsbare delen van het kozijn vervangen of afgedekt worden door respectievelijk Durodeen inzetstukken en neuslatten. Aldus voorkom je onnodig herstelwerk aan de binnenzijde waardoor overlast voor de bewoners sterk wordt verminderd. De maatregelen betreffen doorgaans de onderdorpel en de onderste hoekverbindingen. Dat zijn, als bekend, de zwakke schakels van het kozijn. Het materiaal is overschilderbaar en ongevoelig voor vocht. DTS Reflex is uitgebreid met profielen, waardoor op eenvoudig wijze triple beglazing of draaikiepramen geïntegreerd kunnen worden.
Meer info: www.kozijn-renovatie.nl, tel. 0573 438 410

Levensverlenging door Infinity Repair
   
Houten kozijnen kunnen volgens Infinity Repair 30 jaar langer mee. Het concept voorziet in het vervangen van aangetaste delen. De nieuwe delen worden door middel van een speciaal ontwikkelde detailaansluiting op het bestaande kozijn gemonteerd. De nieuwe delen zijn van duurzaam en op maat gefreesd accoyahout (gemodificeerd, hout met FSC-certificering). Deze zijn alzijdig voorzien van een primersysteem (minimaal 120 mu) van PPG/ Sigma Coatings. Ieder deelelement van Infinity Repair is voorzien van een chip, waardoor elke reparatie traceerbaar is. Infinity biedt samen met Sigma Coatings, Accsys en de verwerker van het systeem 30 jaar budgetzekerheid op het onderhouden en beheren van gerepareerde kozijnen. Aan het systeem is verleden jaar het Komo-innovatiecertificaat toegekend.
Meer info: www.infinityrepair.eu, tel. 0182 796 792

Repair Care: veilig werken met epoxy
  
Repair Care voert onder meer Dry Fix/Dry Flex-systeem in het assortiment. Het is een tweecomponentenepoxy-systeem bestaande uit een voorstrijkmiddel en de bijbehorende reparatiepasta. De leverancier is zich ervan bewust dat de verwerking van epoxy enige aandacht behoeft en dat begint bij schoon en geordend werken conform de veiligheidsinformatiebladen. Zolang je de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen gebruikt, is de kans op een allergische reactie of het ontwikkelen van een overgevoeligheid voor epoxy nihil. De leverancier beveelt het gebruik van speciale Nitrile-handschoenen aan en verder goede schoonmaakdoekjes en een speciale reinigingsvloeistof voor epoxy.
De leverancier becijfert de kans op de ontwikkeling van een epoxy-allergie op 5 tot 10 procent als de huid in aanraking komt met natte epoxy. De kans is nihil als de beschreven veilige werkwijze in acht wordt genomen.
Meer info: www.repair-care.nl, tel. 0416 65 00 95

Tekst Arie Grevers
Dit artikel heeft in Raam en Deur editie 1-2019 gestaan.

Hier uw advertentie?
Bel +31 (0)73 503 35 44.