Uitbreiden en optoppen als alternatief voor sloop

Uitbreiden en optoppen als alternatief voor sloop

Ze zijn gestript tot op het casco, de drie woongebouwen aan de Orionstraat in Rotterdam. Daarna zijn de casco's aan de achterzijde circa drie meter uitgebouwd, is er op elk blok een nieuwe verdieping gekomen en heeft elke woning een nieuw balkon gekregen. Tot slot is er om de kopgevels een nieuwe `jas' gehangen. Het oogt nu als nieuwbouw maar dat is het dus niet.

Aan de Orionstraat in Rotterdam-Schiebroek zijn eind 2013 drie woonblokken opgeleverd, die via vernieuwbouw een compleet nieuwe en eigentijdse indeling en uitstraling hebben gekregen. Bouwvereniging Onze Woning is tien jaar geleden gestart met het vernieuwen van de wijk 110 Morgen. Deze wijk is een schoolvoorbeeld van naoorlogse volkshuisvesting: een geordende stedenbouwkundige opzet ingevuld met woonblokken.

Waar bij eerdere projecten sloop en nieuwbouw de aanpak was, is bij deze drie blokken gekozen voor vernieuwbouw, maar wel met een opwaardering van het wooncomfort. Bouwservice Buskoop, een bouwbedrijf dat al 25 jaar met Onze Woning samenwerkt, heeft in 2011 aan ConsortArchitects opdracht gegeven een ontwerp voor de woonblokken te maken.

De woonblokken met drie bouwlagen zijn gestript tot op het casco. Vervolgens zijn ze aan één zijde uitgebouwd en alle drie opgetopt met een extra verdieping. Verder zijn er liften en nieuwe trappen geplaatst in het gehandhaafde trappenhuis en is tegen de kopgevels een nieuwe bekleding aangebracht.

Door de uitbouw zijn de woningen ruim 2,50 meter dieper geworden, is de indeling volledig gemoderniseerd en hebben ze in plaats van kleine balkons nu één flinke buitenruimte van acht vierkante meter gekregen. Bovendien is het aantal woningen door de optopping uitgebreid van 36 naar 48 woningen. De aanpak viel nog onder het oude Bouwbesluit regime vanwege de afgiftedatum van de bouwvergunning.

Bestaande casco
Omdat de woningen dateren uit de jaren vijftig van de vorige eeuw, is er vooraf goed onderzocht of de bestaande constructie sterk genoeg was. De fundering met forse balken en betonpalen met verzwaarde punten zouden geen problemen opleveren. Hetzelfde gold voor de bouwmuren, destijds opgetrokken in kalkzandsteen-metselwerk. Die bleken voldoende draagkracht te hebben om het extra gewicht van een vierde bouwlaag te dragen.

Anders lag het bij de vloeren, die niet in staat bleken om een zwaardere belasting aan te kunnen. Deze zogenoemde Cusvellervloeren, opgelegd van bouwmuur tot bouwmuur, zijn samengesteld uit lichtgewicht betonbroodjes, een minimale wapening en aanstortingen met beton. Alles wat er bij het strippen aan gewicht uit gehaald werd, is er ook weer als gewicht ingebracht en niets meer. Dat betekende dat de vloeren zijn uitgevlakt met een lichtgewicht materiaal. De scheidingswanden in de woning zijn vervangen door metalstud-wanden. Ook zijn tegen de bouwmuren en de steensmuren van de kopgevels halfschalige, geïsoleerde metalstud-wanden geplaatst. Tevens is de verdiepingshoogte van 2,70 meter teruggebracht naar 2,55 meter met een verlaagd metalstud-systeemplafond, waarboven ruimte ontstond voor leidingwerk.

Om bij het strippen tot op het casco de stabiliteit in stand te houden, zijn voor het verwijderen van de achtergevel tijdelijk houten stabiliteitsverbanden aangebracht bij de tussenwoningen. Deze zijn later vervangen door staalconstructies met kruisverbanden, die zijn weggewerkt in de scheidingswand tussen woonkamer en badkamer.

Optopping en uitbreiding
Voor de nieuwe achtergevel - ruim 2,50 meter verplaatst - is een nieuwe fundering gemaakt. De achtergevel zelf bestaat uit een staalconstructie, die met UNP-liggers is gekoppeld aan de bestaande vloeren en bouwmuren. De balkons zijn met koudbrugonderbrekingen vastgebout aan deze staalconstructie. De nieuwe gedeelten van de verdiepingsvloeren zijn uitgevoerd in staalplaat betonvloeren. De bouwmuren zijn naar de gevel toe `verlengd' met wanden opgebouwd uit keramische porothermblokken, aan weerszijden bekleed met halfschalige geïsoleerde metalstud wanden.

Voor de nieuwe verdieping is de bestaande, constructieve dakvloer gehandhaafd. Daar overheen ligt nu een zwevende houten vloer met underlayment-platen opgelegd op de bouwmuren. In de uitbreiding aan de achterzijde is ook hier de dakvloer uitgebreid met een staalplaten betonvloer. De nieuwe dakvloer heeft als basis een houten balklaag. De bouwmuren en de wanden rondom het trappenhuis zijn net als bij de uitbouw opgehaald met keramische porotherm blokken aan weerszijden bekleed met halfschalige geïsoleerde metalstud wanden. De binnenwanden zijn allemaal metalstud-wanden.

Voorgevels
De nieuwe voorgevels aan de entreezijde zijn opgetrokken als een geïsoleerde spouwmuur met een binnenblad van porothermblokken en een gemetseld buitenblad. De gevels hebben een verticale geleding, waarbij metselwerk en kozijnen elkaar afwisselen. De donkergekleurde stenen op waalformaat zijn op kleur doorgestreken met een donkere voegmortel in nagenoeg dezelfde kleur. Ter hoogte van de verdiepingsvloeren zijn rollagen in een lichte kleur stenen in het metselwerk opgenomen.

In de gevels zijn hardhouten kozijnen geplaatst, samengesteld uit een isolerende glaspartij met onderin een gedeelte vastglas en bovenin een draaikiepraam. Daarnaast zit in de kozijnen een gevelbetimmering van hardhouten rabatdelen. Opvallend is, dat de kozijnen per verdieping omgedraaid zijn qua indeling. Waar bij de ene verdieping de glaspartij links zit en de rabatdelen rechts, is dat bij het kozijn daarboven andersom. Bij de entrees zijn nieuwe voordeuren geplaatst en aan weerskanten daarvan een bellentableau plus brievenbussen. Boven de entreedeuren zijn in de gevel nieuwe, smalle, verdiepingshoge kozijnen opgenomen, die voor lichtinval in de achterliggende trappenhuizen zorgen. In de trappenhuizen zelf hebben de woningen eveneens een nieuwe voordeur gekregen.

Achtergevels
Ook de nieuwe achtergevels zijn opgetrokken als spouwmuurconstructies met dezelfde opbouw en gebruikte materialen als bij de voorgevels. In deze gevels zijn grote hardhouten puien geplaatst, ingedeeld uit vier vakken. In drie daarvan zit met een tussendorpel op borstweringshoogte vaste, isolerende beglazing. Het vierde vak bevat een draaideur, uitkomend op het nieuwe balkon. Net als bij de voorgevel zijn ook hier de puien per verdieping omgedraaid qua indeling. Bij de ene verdieping zit de draaideur links in de pui, bij de andere rechts. Opvallend is dat de puien recht boven elkaar zitten, maar dat de balkons per verdieping over de halve breedte verspringen. In de twee gemetselde geveldelen tussen de hoek- en tussenwoningen zijn smalle, verdiepingshoge kozijnen opgenomen met onderin een niet transparante beglazing/beplating en boven de tussendorpel een draaikiepraam. Deze kozijnen zorgen voor lichtinval in de open keuken van de hoekwoningen.

Kopgevels
De gehandhaafde kopgevels van het casco bestaan uit een gemetselde steensdikke muur, die ter plaatse van de uitbouw zijn `verlengd' door metselwerk van porothermblokken. In de oude situatie zat op beide gevels een uitbouw van rookkanalen en aan de westzijde ook nog een uitwendig balkon. De kanalen en balkons zijn verdwenen en vervangen door drie vierkante hardhouten kozijnen met een draaikiepraam met isolerende beglazing. Deze kozijnen met hardhouten kantstukken zijn vanwege de diepe negge opgenomen in de nieuwe gevelbekleding.

Deze bekleding bestaat uit elementen van 10 mm dikke, witte vezelcementplaten, Ornimat. De platen zijn bevestigd op een geïmpregneerd houten regelwerk dat aan het metselwerk is verankerd. Uiteraard zit er tussen regel- en metselwerk dampremmende en waterkerende folie. De vakken van het regelwerk zijn gevuld met isolatiemateriaal.

De gevelbekleding is aan het eind van de kopgevels omgezet tot in de gevelvlakken van de voor- en achtergevels en bij deze gevels ook als een koofconstructie langs de dakranden doorgezet. Voor- en achtergevels zijn zo als het ware ingekaderd en krijgen een afgerond aanzien.

Korte bouwtijd
De vernieuwbouw van de drie woonblokken is ondanks de drastische ingrepen toch vrij snel gerealiseerd. In zeventien maanden waren de werkzaamheden gedaan en konden de bewoners, deels de oorspronkelijke, hun vernieuwde en fors uitgebreide woning betrekken.

Hier uw advertentie?
Bel +31 (0)73 503 35 44.